Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

 

Առողջապահության լրատու 1.2011

«Գունավոր սնունդը» օգնում է պահպանել առողջությունը

«Գունավոր սնունդը» օգնում  է պահպանել առողջությունը

Առաջին ճաշատեսակը` կարմիր, երկրորդը` դեղին, երրորդը` կանաչ… Համաձայնեք, հետաքրքիր է, և կարևորը, օգնում է հսկողության տակ պահել մարմնի քաշը, հետևաբար, առողջությունը: 

 

Ի՞նչ բան է գունավոր սննդակարգը

 

Որպես սկիզբ, պետք է պարզել, թե ինչ ասել է գունավոր սնունդ: Գունավոր սննդակարգի հիմնական հայեցակարգն ասում է, որ այս կամ այն սննդային տարրերը, որոնք մտնում են մթերքի բաղադրակազմի մեջ, իրենց գույնն ունեն: Որքան հյութեղ է բանջարեղենի կամ մրգի այս կամ այն գույնը, այնքան շատ է դրա մեջ այս կամ այն սննդային տարրի պարունակությունը: Սննդամթերքի մեջ պարունակվող  սննդարար նյութերի և դրանց միացությունների ընդհանուր քանակը ավելի քան 25 000 է: 

 

Ճիշտ գունավոր սննդակարգը պետք է օրաբաժնում զուգակցի յոթ գունային կարգ: Նման սկզբունքը պահպանելիս կարելի է մոռանալ դիետա բառի մասին և, դրա հետ մեկտեղ, հեշտությամբ կարգավորել սննդի կալորիականությունը: Գունավոր սննդակարգի սկզբունքի համաձայն, մրգերն ու բանջարեղենը բաժանվում են 7 գունային խմբի. կարմրա-մանուշակագույն, կարմիր, նարնջագույն, նարնջագույն-դեղին, դեղնա-կանաչ, կանաչ և սպիտակա-կանաչ: 

 

Մթերքի բաժանումը ըստ գունային խմբերի

 

Իսկ հիմա պարզենք, թե որ մթերքը որ գունային խմբին է պատկանում:

 

Կարմիր գույնի խմբին են պատկանում ձմերուկը, վարդագույն թուրինջը, լոլիկը: Տվյալ խմբի մրգերն ու բանջարեղենը ուժեղ հակաօքսիդանտներ են պարունակում` կարոտինոիդ և լիկոպեն: Դրանք նվազեցնում են ազատ ռադիկալների վնասակար ազդեցությունն օրգանիզմի վրա: Տվյալ մթերքի անհրաժեշտ քանակը պատկերացնելու համար բավական է ասել, որ մեկ բաժակ լոլիկի հյութը պարունակում է լիկոպենի օրական նորմայի 50%-ը:

 

Դեղնա-կանաչ խմբին են պատկանում սեխը, ավոկադոն, եգիպտացորենը, կաղամբը, սպանախը: Այս մթերքի մեջ բարձր է զեաքսանտինի, լյութեինի և  կարոտինոիդների պարունակությունը: 

 

Նարնջագույն խմբում են դդումը, ծիրանը, մանգոն, գազարը: Այս մթերքը պարունակում է ալֆա- և բետա-կարոտիններ: Դրանք պաշտպանում են մաշկը ազատ ռադիկալների վնասակար ազդեցությունից: Իսկ եթե սննդակարգից բացառվում է այս մթերքը և մարդը որոշել է սնվել միայն մսամթերքով ու կաթնամթերքով, ապա ավելորդ կիլոգրամներն ու ճարպերի կուտակումը երաշխավորված են: 

 

Նարնջա-դեղին խմբի մեջ են մտնում նեկտարինը, պապայան, ծիրանը, մանդարինը, նարինջը, անանասը: Այս մրգերի մեջ շատ կա բետա-կրիպտոքսանտին նյութը: Սա հակաօքսիդանտ է, որը նպաստում է բջիջների փոխազդեցությանը: Որպես օրինակ, կարող ենք ասել, որ մեկ նարինջը պարունակում է վիտամին C-ի օրական նորման:

 

Կարմրա-մանուշակագույն խմբին են պատկանում կարմիր խնձորը, ելակը, հապալասը, գետնամորին, սալորը, խաղողի հյութը, կարմիր գինին, կարմիր խաղողը, սմբուկը, բազուկը: Այս մրգերի և բանջարեղենի մեջ բարձր է անտոցիաններիի պարունակությունը: Իսկ անտոցիանները, ինչպես հայտնի է, ուժեղ հակաօքսիդանտներ են: Դրանք չեզոքացնում են օրգանիզմում վնասակար ախտընթացները և նպաստում են մազանոթների ամբողջականության պահպանմանը: 

 

Կանաչ գույնի խմբին են պատկանում բրյուսելյան կաղամբը, բրոքքոլին: Դրանց մեջ պարունակվում են ինդոլ, իզոցիանատ և սուլֆորաֆան նյութերը: Պետք է նշել, որ բրոքքոլին և առողջ սնունդը պարզապես անբաժանելի են: 

 

Վերջինը սպիտակա-կանաչ խումբն է: Այս խմբի մեջ են մտնում սպիտակ գինին, տանձը, նեխուրը, սոխը, սխտորը: Այս խմբին պատկանող մթերքը հակամանրէային հատկություն ունի և դա ապահովում է ալլիցին նյութը: Այս խմբի մթերքը պարունակում է նաև կեմպֆերոլ, կվերցետին, ֆլավոնոիդներ, հակաօքսիդանտներ:  

 

Ինչից սկսել.


Հավանաբար, գույների այս առատությունից աչքերը շաղվում են, բայց խուճապի մատնվել պետք չէ: Իհարկե, օրական 5 կամ 9 բաժին միրգ ու բանջարեղեն ուտելն այնքան էլ իրական չէ: Պարզապես հարկ է սկսել առավոտյան նախաճաշից, օրինակ սովորական վարսակաձավարի շիլայի մեջ ավելացնել ելակ կամ բանան և այլն: 

 

Եթե ցանկանում եք նիհարել, նախապատվությունը տվեք գունավոր աղցաններին, ոչ թե մակարոնին կամ կարտոֆիլին: Տանը ուտելիք պատրաստելիս, մի ձգտեք աղցանի մեջ միանգամից բոլոր գույները ներառել: Սկսեք պարզից, օրինակ, առաջին ճաշատեսակում օգտագործեք դեղին գույնը, երկրորդի մեջ` կանաչը, իսկ երրորդի մեջ` կարմիրը: Իսկ աղցանի մեջ կարող եք լցնել այն ամենը, ինչ ունեք ձեռքի տակ, մանդարինի կամ նարնջի շերտիկ, հատապտուղ և այլն: 

 

Գունավոր սննդակարգը ոչ միայն սնվելու ճիշտ ձևն է, այլև առողջության, մարմնի ավելորդ քաշից ազատվելու գրավականը, քանի որ մրգերն ու բանջերեղենը բավական շատ սննդարար նյութեր և բջջանք են պարունակում:

 

Դրանք նաև ցածր գլիկեմիկ դասիչ ունեն և արյան մեջ չեն բարձրացնում շաքարի մակարդակը, նշանակում է, կանխարգելում են ճարպերի կուտակումը:

 

Մրգերի ու բանջերեղենի մեջ պարունակվող վիտամիններն արագացնում են նյութափոխանակությունը, որն օգնում է նույնիսկ հանգստի պահին էներգիա ծախսել, նշանակում է, օգնում է ազատվել ավելորդ կիլոգրամներից, անդրադառնում է ինքնազգացողության և մաշկի վիճակի վրա: Եվ, իհարկե, չի կարելի մոռանալ ֆիզիկական ծանրաբեռնվածության և ջրի բավարար քանակի մասին, որոնք լավ տրամադրության գրավականն են: 


Թորած ջրի (սառցաջրի) ազդեցությունը օրգանիզմի վրա

 

Մարդու օրգանիզմի համար ջրի կարևորությունը ապացուցված փաստ է: Սովորական մարդուն անհրաժեշտ է օրական 1,5-2 լ ջուր խմել կորուստը լրացնելու համար: Ոչ մեկի համար գաղտնիք չէ, որ երիտասարդ օրգանիզմն ավելի շատ է ջուր պարունակում: Ահա այդ է պատճառը, որ երեխաները շատ են ջուր խմում: Օրգանիզմում ջրի անբավարարությունը կարող է հանգեցնել ջրա-աղային հավասարակշռության խանգարման, որն, իր հերթին, բազմաթիվ հիվանդությունների նախապայման կարող է դառնալ:

 

Հաճախ օրգանիզմի ծերացման պատճառներից է համարվում է օրգանիզմի բջիջների ջուրը պահելու ընդունակության կորուստը, որն այնքան անհրաժեշտ է նորմալ նյութափոխանակության համար: Ինչով են հիմնավորված այն պնդումները, թե  մարդկային օրգանիզմի համար հատկապես օգտակար է թորած ջուրը: 

 

Առաջինը, պետք է նշել այն, որ մեր օրգանիզմում պարունակվող ջուրը նշանակալիորեն տարբերվում է ծորակի ջրից: Դա խիստ կառուցվածքային հեղուկ է: Այսինքն, եթե մեր օրգանիզմը ստանա այն հեղուկը, որ նման է «իր ունեցածին», ապա նման հեղուկի վերամշակման համար ծախսվող էներգիան նշանակալիորեն կկրճատվի: Ծորակից հոսող, տարբեր խառնուրդներ` ախտածին մանրէներ, ծանր մետաղների աղեր կամ ռադիոնուկլիդներ պարունակող ջրի վնասակարությունը առանց բացատրությունների էլ պարզ է:

 

Թորած ջուրը իրենից ներկայացնում է հատուկ կառուցվածք ունեցող ջուր, որն առանց եռացնելու սառեցվել ու հալեցվել է: Բանն այն է, որ նման ջրի մեջ, պարզ ասած, բոլոր մոլեկուլները կարծես միմյանց հետ կապված լինեն: Նման ջուրը օրգանիզմը ավելի դյուրին է յուրացնում: Սովորական ջրի մեջ մոլեկուլները քաոսային կերպով ցրված են: Այդ նույն պատճառով օգտակար են համարվում բոլոր թարմ քամած հյութերը: Դրանք կենսաբանական ակտիվ հեղուկներ են, որոնք կառուցվածքով մոտ են  բուսական և կենդանական օրգանիզմների բջիջներին:

 

Ի դեպ, անձրևաջուրը նույնպես առավել կառուցվածքային ձև ունի, քան ծորակի խմելու ջուրը, քանի որ այն «ստեղծվում» է գոլորշու օգնությամբ: 

 

Թորած ջրի օգտակար հատկությունները մարդկանց վաղուց են հայտնի: Կարծիք կա, որ ցանկալի է նման ջուրը սառեցնել դրսում, սառը օդում, ոչ թե սառցախցիկում, հետո նոր հալեցնել:

 

Օրինակ, պլաստիկե տարայի մեջ ջուրը սառեցնելիս կարելի է նկատել, որ սառույցը ձևավորվում է սկզբից պատերին, իսկ կենտրոնի ջուրը մի քիչ ուշ է սառում: Այն պետք է դատարկել մինչև սառելը: Իսկ սառույցը մարդու օրգանիզմի համար վնասակար ջուրն է: Դատարկած ջուրը պետք է նորից սառեցնել, այս դեպքում էլ, նախորդի պես, պետք է դատարկել դեռ սառել չհասցրած ջուրը: Այս անգամ ստացված սառույցն արդեն կարելի է հալեցնել ու ստանալ թորած օգտակար ջուրը: Այդ ջուրը ոչ միայն օգտակար է խմելու համար, այն օգտակար է նաև լվացվելու համար, քանի որ թարմացնում ու հարթեցնում է մաշկը, նպաստում երիտասարդացմանը:  

 

Պետք է նաև հիշել, որ թորած ջրի օգտակարությունը հալեցնելուց հետո պահպանվում է 12 ժամ: Իսկ ջրի օգտակարությունից առավելագույնս օգտվելու լավագույն եղանակն այն հալեցնելուց հետո անմիջապես օգտագործելն է, նույնը վերաբերում է նաև թարմ քամած հյութերին: 

 

Սկզբնաղբյուր. Առողջապահության լրատու 1.2011
Աղբյուր. med-practic.com
Լուսանկարը. dietakrm.blogspot.com
Հոդվածի հեղինակային (այլ սկզբնաղբյուրի առկայության դեպքում՝ էլեկտրոնային տարբերակի) իրավունքը պատկանում է med-practic.com կայքին
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

Ամանորյա բացիկների պատմությունից
Ամանորյա բացիկների պատմությունից

Հայտնի է, որ շնորհավորական ժամանակակից բացիկների համանմանը չինացիներն օգտագործել են ավելի քան հազար տարի առաջ: Սակայն սկզբում դրանց վրա ցույց էր տրված միայն այն մարդու անունը, ով այցելում էր տանտիրոջը, սակայն նրան տանը չէր գտնում...

Հանգստի ժամին Ամեն ինչ տոն օրերի մասին
Պահածոները կարող են վտանգավոր լինել
Պահածոները կարող են վտանգավոր լինել

Հասարակական առողջապահության Հարվարդի դպրոցի գիտնականները նախազգուշացնում են. քիմիական նյութերը, որոնք օգտագործվում են պահածոների  տարաների պատրաստման դեպքում, կարող են ընկնել սննդի մեջ, իսկ այնտեղից` մարդու օրգանիզմ...

ԼՈՒՐԵՐ: Սնունդը և առողջությունը
Բուսական սնունդը չի կանխարգելում քաղցկեղը
Բուսական սնունդը չի կանխարգելում քաղցկեղը

Հետազոտությունները, որոնք անցկացվել են 400  հազար տղամարդկանց և կանանց սննդի օրակարգի վերաբերյալ, ցույց են տվել թույլ կապ մրգերի և բանջարեղենի օգտագործման ու քաղցկեղի ռիսկի հետ, գրում է Medstream-ը...

ԼՈՒՐԵՐ: Ուռուցքաբանություն ԼՈՒՐԵՐ: Սնունդը և առողջությունը
Բացվել է Ամասիայի առողջության կենտրոնը
Բացվել է Ամասիայի առողջության կենտրոնը

Հայաստանի Հանրապետության վարչապետ Տիգրան Սարգսյանը Շիրակի մարզ կատարած աշխատանքային այցի շրջանակներում մասնակցել է Ամասիայի առողջության կենտրոնի բացման արարողությանը...

ԼՈՒՐԵՐ: Իրադարձություններ Հայաստանում
Բրուցելոզ
Բրուցելոզ

Բրուցելոզն ինֆեկցիոն հիվանդություն է, որը հրահրվում է Brucella տեսակի մանրէներով և մարդուն փոխանցվում է տնային կենդանիներից: Մարդու մոտ բրուցելոզն անվանում են նաև ալիքանման տենդ, մալթայան տենդ, միջերկրածովյան տենդ, Բանգի հիվանդություն և այլն...

Վարակաբանություն
Հեմոքրոմատոզ. ախտանիշները, հետևանքները, բուժումը
Հեմոքրոմատոզ. ախտանիշները, հետևանքները, բուժումը

Արյունաստեղծման գործընթացում երկաթն ամենաակտիվ մասնակիցներից մեկն է համարվում: Մարդու օրգանիզմում երկաթի մասնակցությամբ տեղի է ունենում կենսաքիմիական գործընթացների մեծ մասը...

Գենետիկա
Ծննդօգնությունը 2011 թվականին. Ռազմիկ Աբրահամյան
Ծննդօգնությունը 2011 թվականին.  Ռազմիկ Աբրահամյան

2011 թվականը ծննդօգնության առումով շատ բարի տարի էր, քանզի ամբողջ հանրապետությունում զգալի չափով նվազել է մայրական մահացությունը:...

Պերինատոլոգիա, մանկաբարձություն և ուրո-գինեկոլոգիա Հրատապ թեմա Հայաստանում
Բուսակերությունը կարող է անեմիա հրահրել, սակայն փրկել ինֆարկտից
Բուսակերությունը կարող է անեմիա հրահրել, սակայն փրկել ինֆարկտից

Բուսակերները հակված են հենա-շարժական ապարատի, արյան և ստամոքս-աղիքային համակարգի հիվանդություններին, դրա հետ մեկտեղ, նրանք պաշտպանված են սրտային հիվանդություններից, քանի որ նրանց օրգանիզմ խոլեստերին գործնականում չի ներմուծվում, հաղորդել են ռուս գիտնականները...

Սնունդը և առողջությունը Արյունաբանություն Սրտանոթաբանություն
Ուռուցքաբանության ազգային կենտրոնը 2011-ին. Հայրապետ Գալստյան

2011-ին Ուռուցքաբանության ազգային կենտրոնի ողջ անձնակազմն աշխատել է մեծ լարումով, քանզի  չարորակ ուռուցքներով հիվանդացության ցուցանիշն աստիճանաբար աճում է և ոչ միայն Հայաստանում...

Ուռուցքաբանություն Հրատապ թեմա Հայաստանում
Համաշխարհային բանկի առաքելության թիմը նախարարությունում

ՀՀ առողջապահության նախարար Հարություն Քուշկյանն ընդունել է Համաշխարհային բանկի «Առողջապահական համակարգի արդիականացում» վարկային ծրագրերի իրականացմանն աջակցող առաքելության թիմին`  առողջապահության ավագ տնտեսագետ Օուեն Սմիթին...

Իրադարձություններ Հայաստանում
Հեռանկարում այունաբանական ծառայություն` միջազգային մակարդակով

Գաղտնիք չէ, որ արյան չարորակ հիվանդություններով տառապող հիվանդների բուժումը մեզանում իրականացվում է բացառապես պետպատվերի շրջանակներում` բուժման ժամանակակից սխեմաներով, ինչը թույլ է տալիս 50-60%-ի դեպքերում ստանալ լիարժեք կլինիկահեմատոլոգիական ռեմիսիա: Երեխաների առողջացման ցուցանիշը կազմում է 70%...

Հրատապ թեմա Հայաստանում
Ձուն սննդակարգում, ինչ է թաքնված կճեպի տակ
Ձուն սննդակարգում, ինչ է թաքնված կճեպի տակ

Թվում է, ձվից հասարակ էլ ինչ կարող է լինել: Բայց, իզուր չէ, որ հենց ձուն է խորհրդանշում կյանքի սկիզբը: Ձուն բարձր կենսաբանական և սննդարար արժեք պարունակող մթերք է...

Սնունդը և առողջությունը
Կորոնար ստենտների անգիոպլաստիկան և իմպլանտացիան
Կորոնար ստենտների անգիոպլաստիկան և իմպլանտացիան

Սրտի անոթների աթերոսկլերոզի պատճառով առաջացած կրծքահեղձուկի (ստենոկարդիա) բուժման երկու հիմնական մեթոդ գոյություն ունի` դեղորայքային և ինվազիվ (սրտի զարկերակների նեղացած լուսանցքի բացում կամ շունտավորում)...

Սրտանոթաբանություն
Հանդիպում ԱՄՆ դեսպանի հետ

Հայաստանի Հանրապետությունում Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների արտակարգ և լիազոր դեսպան Ջոն Հեֆերնը քաղաքավարական այցով հանդիպել է ՀՀ առողջապահության նախարար Հարություն Քուշկյանին...

Իրադարձություններ Հայաստանում
«Իմունոգենետիկայի Եվրոպական Ֆեդերացիայի» (EFI) տարածաշրջանային առաջին գիտաժողովը
«Իմունոգենետիկայի Եվրոպական Ֆեդերացիայի» (EFI) տարածաշրջանային առաջին գիտաժողովը

«Ոսկրածուծի դոնորների հայկական ռեեստր» բարեգործական հիմնադրամի նախաձեռնությամբ տեղի է ունեցել «Իմունոգենետիկայի Եվրոպական Ֆեդերացիայի» (EFI) տարածաշրջանային առաջին գիտաժողովը...

Իրադարձություններ Հայաստանում

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ